GrasGoed zet maaisel in als innovatieve grondstof

Met het Interreg-project “GrasGoed - Natuurlijk Groen als Grondstof” zullen verschillende gebiedsbeheerders, bedrijven en kennisinstellingen de komende drie jaar de resten van natuurbeheer een tweede leven geven als brandstof, bodemverbeteraar, veevoer of vezels voor verpakkingsmateriaal. Verschillende producten zullen getest worden in België en Nederland. Het project ontvangt steun van het Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling.

Groene reststromen afkomstig uit natuur- en landschapsbeheer worden vaak niet of beperkt benut. Dat is jammer want het zijn in feite grondstoffen die goed bruikbaar (kunnen) zijn als hernieuwbare energiebron, grondverbetering, verpakkingsmateriaal, veevoer etc. Bovendien is achterblijvende biomassa (door uitspoeling van nutriënten) niet goed voor de natuur. Het project wil dat probleem van de baan helpen.

Bij het beheer van graslanden komt er jaarlijks duizenden tonnen los maaisel vrij. Het maaisel verwijderen uit de natuurgebieden en afzetten naar een (erkende) verwerkingsinstallatie, is een dure aangelegenheid. Die hoge kost ligt voornamelijk aan het inefficiënte transport van de reststroom naar grootschalige verwerkingsbedrijven (voor vergisting, verbranding, compostering), omdat die bedrijven zelden dicht bij natuurgebieden liggen. Van deze last wil het project ‘Natuurlijk Groen als Grondstof’ een lust maken door meer naar regionale oplossingen te zoeken. Natuurbeheerders, bedrijven en kennisinstellingen proberen samen tot een duurzame keten van aanbod, inzameling, verwerking en afzet te komen. Om dat doel te bereiken is ingezet op een sterke samenwerking tussen natuurbeherende organisaties en innovatieve bedrijven die zich toeleggen op het transport en de hoogwaardige verwerking van het maaisel.

De focus ligt op enkele karakteristieke en natuurlijke landschappen in de grensregio zoals Altena-Biesbosch/Vlijmens Ven, Grenspark De Zoom-Kalmthoutse Heide en het Dommeldal.

Doelen

Op regionaal niveau zo veel mogelijk (streefcijfer 50%) grasachtige groene reststromen van de partners en andere groenbeheerders in de focusregio’s bij elkaar brengen om tot een economisch interessante hoeveelheid te komen.
Technieken en machines ontwikkelen om de grazige biomassa te oogsten, rekening houdend met de (natuur)gebieden en de afzetmarkt.
Droog- en transportmethodes ontwikkelen die de groene grondstoffen omzetten in droog, transporteerbaar materiaal (zoals persblokken) zodat er geen onnodig gewicht (het surplus aan water) vervoerd hoeft te worden.
Kosteneffectieve methodes ontwikkelen om groene reststromen om te zetten naar halffabricaten (vezels, eiwitten, sappen), brandstof, bodemverbeteraars en andere producten.
Potentiële eindproducten ontwikkelen uit de halffabricaten in de vorm van prototypes, bijvoorbeeld biobased verpakkingsmateriaal, balken, beschoeiing uit vezels; veevoer uit eiwitconcentraat en nutriëntensap, etc.
Een regionale afzetmarkt creëren en regionale ketenorganisaties opzetten voor de productie en verwerking van groene grondstoffen en de afzet van verkoopbare biobased producten.
De groene grondstof zo lang mogelijk blijven gebruiken voor het terugvloeit om als voedingsbron voor nieuwe aanwas te dienen.

Beoogde resultaten

De typering, categorisering en kwantificering van beschikbare groen(rest)stromen in het hele grensgebied. Tevens wordt er gekeken naar beleid, wet- en regelgeving om deze stromen grensoverschrijdend bij elkaar te brengen en wordt er gewerkt aan draagvlakontwikkeling voor het creëren van regionale ketens voor productie-verwerking-afzet.
Nieuwe machines/prototypen voor het oogsten, (voor)verwerken en conversie van natuurlijk groen.
Zowel de experimentele ontwikkeling van potentiële eindproducten als de resultaten van de haalbaarheidsstudie naar potentiële afzetmarkten, zullen na afloop van het project gebruikt worden om daadwerkelijk met duurzame verwerking van groen(rest)stromen uit natuurgebieden aan de slag te gaan en zo het beheer te verbeteren en goedkoper te maken. Daarnaast kunnen producten met een keurmerk hun weg naar de markt vinden en zo bijdragen aan een betere bewustwording van grondstoffen uit natuur in de betrokken marktsectoren en onder een breed publiek.
Het ontwikkelen van fysieke en online cursussen op basis van de kennis en ervaring die vergaard is in dit project.

De rol van (partner)

AGRICON NV zal trachten duurzame mogelijkheden uit te werken om maaisel te gebruiken als grondstof voor haar substraten.

Wie neemt deel aan het project?

Vlaanderen: Natuurpunt, Inverde, Grenspark De Zoom-Kalmthoutse Heide, Vandervelden Algemene bosbouw, Agricon

Nederland: Vereniging Natuurmonumenten, Stichting het Noord-Brabants Landschap, Stichting Avans Hogeschool, Verschoor Groen en Recreatie, NF Fibre, Millvision, Grassa

Wie ondersteunt het project?

Interreg Vlaanderen-Nederland subsidieert grensoverschrijdende projecten voor slimme, groene en inclusieve groei. Het wordt gefinancierd vanuit het Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO).

Het project ontvangt daarnaast een belangrijke subsidie van de provincie Antwerpen alsook provincie Noord-Brabant en is momenteel nog op zoek naar aanvullende financiering voor het project.

http://www.grensregio.eu/